بررسی امکان استفاده از پوشش‌های پلیمری و قیری به جای حفاظت کاتدیک در کف مخازن ذخیره هیدروکربنهای مایع در استان بوشهر
1. مقدمه
خوردگی یکی از چالش‌های اساسی در صنعت نفت و گاز است که به طور قابل توجهی بر یکپارچگی ساختاری و ایمنی مخازن ذخیره سوخت فولادی با سقف ثابت تأثیر می‌گذارد. این پدیده می‌تواند منجر به هزینه‌های مستقیم ناشی از تعمیرات و جایگزینی قطعات آسیب‌دیده و همچنین هزینه‌های غیرمستقیم ناشی از توقف تولید و آلودگی‌های محیطی شود. در محیط‌های خورنده مانند استان بوشهر با شرایط آب و هوایی خاص شامل دما و رطوبت بالا و خاک‌های شور، حفاظت مؤثر از این مخازن از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.
روش‌های متعددی برای حفاظت از کف مخازن ذخیره سوخت در برابر خوردگی وجود دارد که از جمله رایج‌ترین آن‌ها می‌توان به حفاظت کاتدیک و استفاده از پوشش‌های پلیمری و قیری اشاره کرد. حفاظت کاتدیک به عنوان یک روش سنتی و پرکاربرد، با اعمال جریان الکتریکی، سطح فلز را در برابر خوردگی محافظت می‌کند. در مقابل، پوشش‌های پلیمری و قیری با ایجاد یک لایه عایق بین سطح فولاد و محیط خورنده، از تماس مستقیم آن‌ها جلوگیری کرده و مانع از وقوع واکنش‌های الکتروشیمیایی منجر به خوردگی می‌شوند. هر یک از این روش‌ها دارای مزایا و معایب بالقوه‌ای در کاربرد مورد نظر هستند که نیازمند بررسی دقیق و همه‌جانبه است.
هدف اصلی این گزارش، ارزیابی فنی و اقتصادی امکان استفاده از پوشش‌های پلیمری و قیر به عنوان جایگزینی برای حفاظت کاتدیک در کف یک مخزن ذخیره فولادی هیدروکربنهای مایع با سقف ثابت به قطر 15 متر و ارتفاع 15 متر واقع در استان بوشهر است. دامنه این گزارش شامل بررسی روش‌های معمول حفاظت از کف مخازن، استانداردهای مرتبط بین‌المللی و ملی، ویژگی‌های فنی و عملکرد انواع عایق‌های پلیمری و قیر مناسب برای این کاربرد، روش‌های اجرایی و مراحل نصب، مقایسه مزایا و معایب استفاده از پوشش‌ها در مقابل حفاظت کاتدیک، بررسی مطالعات موردی و پروژه‌های مشابه، ملاحظات زیست‌محیطی مرتبط و شرایط خاک در استان بوشهر خواهد بود.
2. روش‌های معمول حفاظت از کف مخازن ذخیره سوخت فولادی با سقف ثابت
حفاظت از کف مخازن ذخیره سوخت فولادی با سقف ثابت در برابر خوردگی معمولاً با استفاده از روش‌های مختلفی صورت می‌گیرد که حفاظت کاتدیک یکی از پرکاربردترین آن‌ها است. خوردگی ناشی از واکنش‌های الکتروشیمیایی است که در آن فلز به عنوان آند عمل کرده و الکترون از دست می‌دهد. حفاظت کاتدیک با هدف معکوس کردن این فرآیند و تبدیل کل سطح فلز به کاتد، از وقوع خوردگی جلوگیری می‌کند.
حفاظت کاتدیک به طور کلی به دو نوع اصلی تقسیم میشود: حفاظت کاتدیک با جریان تزریقی (ICCP) و حفاظت کاتدیک با آندهای فداشونده (SACP). در روش ICCP، از یک منبع تغذیه خارجی به نام رکتیفایر برای اعمال جریان DC به کف مخزن از طریق آندهای غیرفعال استفاده میشود. یکی از مزایای این روش، قابلیت اعمال جریان بالا برای حفاظت از مخازن بزرگ و همچنین کارایی در خاک‌هایی با مقاومت الکتریکی بالا است. علاوه بر این، سیستم ICCP از انعطاف‌پذیری بالایی در طراحی برخوردار است و آندها می‌توانند در موقعیت‌های مختلفی از جمله زیر مخزن، اطراف دیواره و یا در چاه‌های عمیق نصب شوند. با این حال، این روش نیازمند یک منبع تغذیه و سیستم مانیتورینگ مداوم است و احتمال تداخل جریان با سایر سازه‌های فلزی مجاور نیز وجود دارد. همچنین، هزینه اولیه و نگهداری سیستم ICCP نسبتاً بالا است و قرائت‌های رکتیفایر باید به طور منظم (مثلاً هر 60 روز) ثبت شود تا از عملکرد صحیح آن اطمینان حاصل گردد.
در روش SACP، فلز محافظت‌شونده به یک فلز فعال‌تر (آند فداشونده) متصل میشود که به جای فلز اصلی خورده میشود. فلزاتی مانند منیزیم و روی معمولاً به عنوان آند فداشونده مورد استفاده قرار می‌گیرند. یکی از مزایای این روش، سهولت نصب و عدم نیاز به منبع تغذیه خارجی است. هزینه نگهداری سیستم SACP نیز معمولاً پایین‌تر است و برای مخازن کوچک یا حفاظت موضعی مناسب است. به عنوان مثال، استفاده از آندهای نواری روی برای مخازن کوچک تا متوسط یک روش ساده و مقرون‌به‌صرفه است. با این حال، جریان و ولتاژ خروجی آندهای فداشونده محدود است و طول عمر آن‌ها نیز محدود بوده و نیاز به تعویض دوره‌ای دارند. همچنین، کارایی این روش در خاک‌هایی با مقاومت بالا یا برای مخازن بزرگتر، کمتر از ICCP است. لازم به ذکر است که استفاده از آندهای فداشونده برای سازه‌های بزرگ بدون پوشش ممکن است عملی نباشد.
علاوه بر حفاظت کاتدیک، روش‌های دیگری نیز برای حفاظت از کف مخازن ذخیره سوخت استفاده میشود. استفاده از پوشش‌های محافظ مانند پوشش‌های اپوکسی و زینک ریچ به عنوان یک لایه محافظ بین فولاد و محیط خورنده، یک روش رایج است. این پوشش‌ها اغلب به عنوان مکمل حفاظت کاتدیک برای کاهش جریان مورد نیاز و افزایش طول عمر سیستم مورد استفاده قرار می‌گیرند. پوشش‌ها می‌توانند فلز را از الکترولیت جدا کنند. پوشش‌های قیر و پلیمری نیز در این دسته قرار می‌گیرند و در بخش‌های بعدی این گزارش به تفصیل مورد بررسی قرار خواهند گرفت. استفاده از پوشش‌های اپوکسی قطران زغال سنگ نیز برای پوشش صفحات زیرین مخازن گزارش شده است.
مهارکننده‌های خوردگی نیز یکی دیگر از روش‌های مورد استفاده هستند که با افزودن مواد شیمیایی به محیط (مانند خاک زیر مخزن)، سرعت خوردگی را کاهش می‌دهند. مهارکننده‌های فاز بخار (VCIs) یک روش نوین برای حفاظت از سطوحی هستند که تماس کامل با خاک ندارند. این مواد می‌توانند مستقیماً در ناحیه زیرین کف مخزن اعمال شوند. گزارش فنی API TR 655 به استفاده از VCIها برای حفاظت از کف مخازن پرداخته است.
در نهایت، طراحی کف مخزن نیز می‌تواند در حفاظت از آن مؤثر باشد. استفاده از مخازن با کف دو جداره (double-bottom) با سیستم‌های تشخیص نشتی و یک لایه میانی غیر خورنده مانند ماسه با مقاومت بالا، یک راهکار برای کاهش خطر خوردگی است. استفاده از مخازن با کف دو جداره به دلیل ملاحظات زیست‌محیطی در حال افزایش است.
3. استفاده از عایق‌های پلیمری و قیر به عنوان جایگزینی برای حفاظت کاتدیک
استفاده از پوشش‌های عایق پلیمری و قیری به عنوان جایگزینی برای حفاظت کاتدیک بر این اصل استوار است که یک مانع فیزیکی بین سطح فولاد و الکترولیت (خاک و رطوبت) ایجاد شود تا از واکنش‌های الکتروشیمیایی منجر به خوردگی جلوگیری گردد. این پوشش‌ها با کاهش یا حذف دسترسی اکسیژن و یون‌های خورنده به سطح فلز، از آن محافظت می‌کنند. چسبندگی مناسب پوشش به سطح فولاد و عدم وجود هرگونه درز و شکاف در آن برای اطمینان از عملکرد مؤثر آن بسیار حائز اهمیت است. حتی نقص‌های کوچک در پوشش می‌توانند منجر به شروع خوردگی شوند. پوشش‌های پلیمری و لاستیکی به عنوان موانع فیزیکی عمل می‌کنند. پوشش‌ها فلز را از الکترولیت جدا می‌کنند.
انواع مختلفی از عایق‌های پلیمری برای استفاده در مخازن ذخیره سوخت و هیدروکربنهای مایع مناسب هستند. پوشش‌های اپوکسی به دلیل مقاومت شیمیایی بالا، چسبندگی خوب و دوام مناسب، گزینه‌های محبوبی هستند. پوشش‌های اپوکسی یک سد محافظ ایجاد می‌کنند. پوشش‌های اپوکسی نوالاک مقاومت خوبی در برابر اسیدها و حلال‌های غلیظ نشان می‌دهند. پوشش‌های پلی یورتان نیز به دلیل مقاومت در برابر سایش و ضربه، انعطاف‌پذیری خوب و مقاومت شیمیایی مناسب، مورد توجه قرار می‌گیرند. پوشش‌های پلی یورتان انعطاف‌پذیر و بادوام هستند. پوشش‌های وینیل استر مقاومت شیمیایی بسیار خوبی به ویژه در برابر اسیدها و بازها دارند. پوشش‌های فنولیک نیز به دلیل مقاومت حرارتی و شیمیایی بالا، در برخی کاربردها مورد استفاده قرار می‌گیرند. رزین فنولیک رزول مقاومت خوبی در برابر اسیدها و دماهای بالا نشان داده است. پوشش‌های PVDF (پلی وینیلیدین فلوراید) مقاومت شیمیایی بسیار بالایی در برابر طیف وسیعی از مواد شیمیایی از جمله سوخت‌های هیدروکربنی دارند. پوشش PVDF در برابر محصولات نفتی نفوذناپذیر است. علاوه بر این، پوشش‌های تخصصی مقاوم به انواع سوخت و هیدروکربنهای مایع نیز وجود دارند. پوشش‌های اکریلیک را می‌توان برای افزایش مقاومت در برابر هیدروکربنهای مایع اصلاح کرد. همچنین Ryton PPS نیز مقاومت شیمیایی فوق‌العاده‌ای دارد.
عایق‌های قیری نیز به عنوان یک گزینه برای حفاظت از کف مخازن مورد استفاده قرار می‌گیرند. قیرهای گرم اجرا از چسبندگی خوبی برخوردار بوده و در برابر آب و برخی مواد شیمیایی مقاوم هستند. قیرهای سرد اجرا (امولسیونی و محلول در حلال) سهولت اجرا و انعطاف‌پذیری بیشتری دارند. رنگ قیری پایه آب نیز موجود است. قیرهای اصلاح‌شده با پلیمر خواص مکانیکی، مقاومت حرارتی و دوام بهتری دارند. نوار قیری پلی اتیلن برای حفاظت از خوردگی خطوط لوله و مخازن استفاده میشود. ویژگی‌های کلیدی قیرها شامل آب‌بندی، مقاومت در برابر خوردگی و هزینه نسبتاً پایین آن‌ها است. رنگ قیری مقاومت بسیار خوبی در برابر خوردگی دارد اما به دلیل بوی دائمی آن، کاربرد محدودی دارد. ماستیک قیری یک پوشش ضخیم و مقاوم در برابر خوردگی است.
در انتخاب پوشش مناسب برای مخزن ذخیره هیدروکربنهای مایع در استان بوشهر، باید به مقاومت شیمیایی آن در برابر انواع هیدروکربنهای مایع و همچنین شرایط محیطی این استان توجه ویژه‌ای شود. مقاومت شیمیایی انواع پوشش‌های پلیمری و قیری در برابر انواع هیدروکربنهای مایع از نظر تورم، تخریب و کاهش چسبندگی باید مورد بررسی قرار گیرد. پوشش PVDF در برابر محصولات نفتی نفوذناپذیر است. پوشش‌های قیری نیز می‌توانند مقاوم به سوخت باشند. دمای و رطوبت بالای استان بوشهر نیز می‌توانند بر عملکرد و دوام پوشش‌ها تأثیر بگذارند. دماهای بالا می‌توانند مقاومت شیمیایی را تحت تأثیر قرار دهند. همچنین، مقاومت پوشش‌ها در برابر نمک‌های موجود در خاک و هوای ساحلی بوشهر نیز باید مد نظر قرار گیرد. نمونه‌های خاک از بوشهر محتوای نمک محلول بالایی را نشان داده‌اند. خاک‌های سبخا که در مناطق ساحلی رایج هستند، به دلیل غلظت بالای نمک می‌توانند بسیار خورنده باشند. پوشش‌های اپوکسی به طور کلی مقاومت خوبی در برابر آب شور دارند.
4. استانداردهای مرتبط با حفاظت از کف مخازن ذخیره سوخت
حفاظت از کف مخازن ذخیره سوخت در برابر خوردگی تحت پوشش استانداردهای مختلف بین‌المللی و ملی قرار دارد. در سطح بین‌المللی، استانداردهای API و NACE/AMPP از مهم‌ترین مراجع در این زمینه هستند.
API RP 651 با عنوان “دستورالعمل پیشنهادی برای حفاظت کاتدیک مخازن ذخیره نفت بالای زمینی”، مرجع اصلی برای طراحی، نصب، بهره‌برداری و نگهداری سیستم‌های حفاظت کاتدیک برای این نوع مخازن است. این استاندارد به محدودیت‌های حفاظت کاتدیک در برخی شرایط خاص از جمله وجود لایه‌های غیر رسانا نیز اشاره دارد. حفاظت کاتدیک ممکن است در مواردی مانند استفاده از بسترهای بتنی یا آسفالتی، وجود لایه‌های غیر رسانا و یا عدم تماس کامل زیرلایه با فولاد، کارایی لازم را نداشته باشد.
API RP 652 با عنوان “پوشش کف مخازن ذخیره نفت بالای زمینی”، راهنمایی‌هایی را در مورد انتخاب مواد پوشش، آماده‌سازی سطح، اعمال پوشش، عمل‌آوری و بازرسی برای کف مخازن جدید و موجود ارائه می‌دهد. این استاندارد پوشش‌ها را به دو دسته نازک لایه با ضخامت کمتر از 20 میل و ضخیم لایه با ضخامت 20 میل یا بیشتر (تقویت‌شده و غیر تقویت‌شده) تقسیم می‌کند.
NACE SP0193 با عنوان “حفاظت کاتدیک خارجی کف مخازن فولادی کربنی روی زمین”، دستورالعمل‌هایی را برای استفاده از حفاظت کاتدیک (آندهای فداشونده و جریان تزریقی) به منظور کنترل خوردگی خارجی کف این نوع مخازن ارائه می‌دهد.
NACE No. 10/SSPC-PA 6 یک استاندارد مشترک با عنوان “پوشش‌های پلاستیک تقویت‌شده با فایبرگلاس (FRP) اعمال شده بر کف مخازن ذخیره بالای زمینی فولاد کربنی” است که رویه‌های طراحی، اعمال و بازرسی پوشش‌های FRP برای کف مخازن فولادی را مشخص می‌کند. استاندارد API 653 اجازه می‌دهد حداقل ضخامت باقیمانده ورق کف مخزن در صورت استفاده از پوشش FRP، 1.25 میلی‌متر باشد.
AMPP SP21474 با عنوان “کنترل خوردگی خارجی کف مخازن فولادی کربنی روی زمین”، مجموعه‌ای جامع از ملاحظات، رویه‌ها و روش‌های کاهش خوردگی برای کف مخازن را ارائه می‌دهد که شامل مکمل‌ها و جایگزین‌هایی برای حفاظت کاتدیک (مانند مهارکننده‌های خوردگی فاز بخار) نیز میشود. این استاندارد مکمل‌ها و جایگزین‌هایی برای حفاظت کاتدیک ارائه می‌کند.
API TR 655 با عنوان “مهارکننده‌های خوردگی فاز بخار برای مخازن ذخیره”، اطلاعات و راهنمایی‌هایی را در مورد استفاده از مهارکننده‌های خوردگی فاز بخار (VCI) به عنوان جایگزینی برای جلوگیری از خوردگی سمت خاک کف مخازن ارائه می‌دهد.
در سطح ملی ایران، استانداردهای IPS (استانداردهای نفت ایران) مرتبط با حفاظت از خوردگی و پوشش‌های صنعتی در صنعت نفت و گاز وجود دارد. از جمله این استانداردها می‌توان به IPS-G-ME-120 با عنوان “استاندارد کلی برای ذخیره‌سازی سوخت توربین هواپیما” (احتمالاً مرتبط با مخازن سوخت) (وبسایت غیرقابل دسترس)، IPS-M-TP-790 با عنوان “صنایع نفت، پتروشیمی و گاز طبیعی – پوشش و آستر داخلی مخازن ذخیره فولادی” که در سال 2019 منتشر شده است ، IPS-G-CP-400 با عنوان “تعیین ظرفیت‌های استاندارد، الزامات فنی، بهداشت، ایمنی و محیط زیست واحدهای فرآوری پیش‌ساخته نفت خام” (احتمالاً شامل حفاظت از خوردگی) و IPS-M-TP-780 با عنوان “لوله‌ها و اتصالات فولادی برای خطوط لوله خشکی و دریایی – پوشش خارجی اپوکسی مایع و اپوکسی” (ممکن است برای خطوط لوله مرتبط با مخازن کاربرد داشته باشد) اشاره کرد. تطابق با این استانداردهای ملی در پروژه‌های اجرایی در ایران از اهمیت بالایی برخوردار است.
بررسی استانداردهای کشورهای دارای شرایط آب و هوایی مشابه استان بوشهر (مانند کشورهای حاشیه خلیج فارس مانند عربستان سعودی، امارات متحده عربی و قطر) با توجه به شرایط آب و هوایی گرم و مرطوب و خاک‌های شور می‌تواند اطلاعات ارزشمندی را فراهم کند (تحقیق در مورد استانداردهای خاص این کشورها مورد نیاز است).
5. ویژگی‌های فنی و عملکرد عایق‌های پلیمری و قیر
مقاومت در برابر خوردگی و مواد شیمیایی یکی از مهم‌ترین ویژگی‌های پوشش‌های محافظ است. پوشش‌های پلیمری از طریق ایجاد یک مانع فیزیکی بین سطح فولاد و محیط خورنده از آن محافظت می‌کنند. در پوشش‌های زینک ریچ، علاوه بر ایجاد مانع، حفاظت کاتدی نیز فراهم میشود. انواع مختلف پلیمرها مقاومت شیمیایی متفاوتی در برابر هیدروکربنهای مایع دارند. رزین‌های Kynar PVDF به طور کلی در برابر هیدروکربن‌هایی مانند دیزل و بنزین مقاوم هستند. پوشش‌های قیری نیز از طریق ایجاد یک مانع و آب‌بندی سطح، از خوردگی محافظت می‌کنند. رنگ قیری محافظت در برابر خوردگی برای سطوح فلزی فراهم می‌کند. ماستیک قیری یک پوشش ضخیم و مقاوم در برابر خوردگی است. افزودنی‌ها و اصلاح‌کننده‌ها می‌توانند خواص مقاومت پوشش‌ها را بهبود بخشند.
عملکرد پوشش‌ها در شرایط محیطی استان بوشهر از اهمیت بالایی برخوردار است. دمای بالای این استان می‌تواند بر پایداری و دوام پوشش‌های پلیمری و قیری تأثیر گذاشته و منجر به نرم شدن یا تخریب حرارتی آن‌ها شود. حداکثر دمای استفاده برای پوشش‌های PVDF نباید از 100 درجه سانتیگراد تجاوز کند. رطوبت بالا و سیکل‌های تر و خشک شدن نیز می‌توانند بر نفوذپذیری و چسبندگی پوشش‌ها تأثیر بگذارند. خاک‌های استان بوشهر محتوای نمک محلول بالایی دارند. خاک‌های سبخا که در مناطق ساحلی رایج هستند، به دلیل غلظت بالای نمک می‌توانند بسیار خورنده باشند. پوشش‌های اپوکسی به طور کلی مقاومت خوبی در برابر آب شور دارند.
ویژگی‌های مکانیکی و دوام پوشش‌ها نیز از جمله عوامل مهم در انتخاب آن‌ها هستند. مقاومت در برابر سایش و ضربه، به‌ویژه در هنگام نصب و بهره‌برداری، باید مورد توجه قرار گیرد. انعطاف‌پذیری پوشش‌ها برای تحمل تغییرات ابعاد مخزن ناشی از تغییرات دما و فشار نیز ضروری است. پوشش‌های FRP می‌توانند طول عمری بیش از 25 سال داشته باشند. EonCoat weldable coating نیز دارای 30 سال ضمانت است.
پوشش‌های قابل جوشکاری یک راهکار برای حفاظت از مناطقی هستند که پس از پوشش‌دهی نیاز به جوشکاری دارند. EonCoat حفاظت در برابر خوردگی قابل جوشکاری ارائه می‌دهد. استفاده از این نوع پوشش‌ها در کف مخازن دارای مزایا و محدودیت‌هایی است که باید در نظر گرفته شود. بررسی استانداردهای مرتبط با پوشش‌های قابل جوشکاری نیز حائز اهمیت است.
6. روش‌های اجرایی و مراحل نصب عایق‌های پلیمری و قیر
آماده‌سازی سطح کف مخزن فولادی یکی از مراحل حیاتی در اعمال پوشش‌های پلیمری و قیری است. آماده‌سازی مناسب سطح برای اطمینان از چسبندگی و عملکرد طولانی‌مدت پوشش بسیار مهم است. آماده‌سازی مناسب سطح برای چسبندگی آستر ضروری است. مراحل آماده‌سازی سطح شامل تمیزکاری (حذف روغن، گریس، گرد و غبار، نمک‌ها)، زنگ‌زدایی (با استفاده از روش‌های مکانیکی مانند سندبلاست و وایر براش) و ایجاد پروفایل سطحی مناسب (anchor pattern) برای چسبندگی مکانیکی است. استاندارد NACE No. 1/SSPC-SP5 (سندبلاست تا فلز سفید) یا NACE No. 2/SSPC-SP10 (سندبلاست تا فلز نزدیک به سفید) سطوح تمیزکاری مطلوب هستند. استانداردهای مرتبط با آماده‌سازی سطح شامل استانداردهای NACE و SSPC است.
روش‌های اعمال عایق‌های پلیمری معمولاً شامل اسپری (هوا، بدون هوا)، برس و غلتک است. در هنگام اعمال پوشش‌ها باید به شرایط محیطی از جمله دما، رطوبت و نقطه شبنم توجه شود. دمای سطح فولاد باید بالاتر از نقطه شبنم باشد. تعداد لایه‌ها و ضخامت مورد نیاز پوشش بسته به نوع پلیمر و شرایط محیطی تعیین میشود. پوشش‌های نازک لایه ضخامتی کمتر از 20 میل و پوشش‌های ضخیم لایه ضخامتی 20 میل یا بیشتر دارند. روش‌های عمل‌آوری (curing) پوشش‌های پلیمری نیز بسته به نوع پلیمر متفاوت است. عمل‌آوری مناسب قبل از بازگشت مخزن به سرویس ضروری است.
روش‌های اعمال عایق‌های قیری معمولاً شامل روش‌های گرم اجرا و سرد اجرا (با استفاده از برس، غلتک و اسپری) است. در هنگام اعمال قیر باید به دما و ویسکوزیته آن توجه شود. حفظ دمای محیط (حداقل 10 درجه سانتیگراد) در شرایط گرم و خشک توصیه میشود. تعداد لایه‌ها و ضخامت مورد نیاز پوشش قیری نیز بسته به نوع قیر و شرایط محیطی تعیین میشود. برای رنگ قیری حداقل دو لایه توصیه میشود. زمان خشک شدن و عمل‌آوری پوشش‌های قیری نیز بسته به نوع قیر متفاوت است. برخی پوشش‌های قیری در دمای محیط در عرض 2 ساعت خشک می‌شوند.
کنترل کیفیت اجرا شامل بازرسی‌های حین اجرا و پس از اجرا (بازرسی بصری، اندازه‌گیری ضخامت، تست هالیدی و تست چسبندگی) است. تست هالیدی باید برای بررسی وجود ناپیوستگی‌ها انجام شود. استانداردهای کنترل کیفیت از جمله استاندارد AWWA D102 در این زمینه وجود دارد. مستندسازی مراحل اجرا و نتایج کنترل کیفیت نیز از اهمیت بالایی برخوردار است.
7. مقایسه مزایا و معایب عایق‌ها در مقابل حفاظت کاتدیک
در مقایسه هزینه بین استفاده از عایق‌های پلیمری و قیری با حفاظت کاتدیک برای حفاظت از کف مخازن ذخیره هیدروکربنهای مایع، باید هزینه‌های اولیه نصب و هزینه‌های دوره‌ای تعمیر و نگهداری هر دو روش را در نظر گرفت. هزینه اولیه نصب سیستم حفاظت کاتدیک شامل تجهیزات، نصب و راه‌اندازی است. هزینه اولیه اعمال پوشش‌های پلیمری و قیری شامل مواد، آماده‌سازی سطح و اجرا است. پوشش‌های نازک لایه ممکن است هزینه اولیه کمتری داشته باشند. هزینه‌های دوره‌ای تعمیر و نگهداری حفاظت کاتدیک شامل بررسی، تست، تعویض آندها و مصرف برق است. حفاظت کاتدیک با جریان تزریقی هزینه‌های نگهداری و بهره‌برداری نسبتاً بالایی دارد. در مقابل، پوشش‌ها نیاز به بازرسی و ترمیم دوره‌ای دارند. برای مقایسه دقیق‌تر، تحلیل هزینه چرخه عمر برای هر دو روش ضروری است.
از نظر طول عمر، سیستم‌های حفاظت کاتدیک می‌توانند به طور نامحدود طول عمر کف مخزن را افزایش دهند. در مقابل، طول عمر مورد انتظار پوشش‌های پلیمری و قیری در شرایط بوشهر با در نظر گرفتن نیاز به ترمیم دوره‌ای متفاوت است. پوشش‌های FRP می‌توانند بیش از 25 سال عمر کنند و پوشش EonCoat weldable coating دارای 30 سال ضمانت است.
نیاز به تعمیر و نگهداری سیستم‌های حفاظت کاتدیک شامل تست‌های دوره‌ای، ثبت داده‌ها و تعویض قطعات است. تست سالانه سیستم‌های حفاظت کاتدیک توصیه میشود. در مقابل، پوشش‌ها نیاز به بازرسی‌های دوره‌ای و ترمیم آسیب‌های موضعی دارند.
از نظر سهولت اجرا، نصب و راه‌اندازی سیستم‌های حفاظت کاتدیک ممکن است پیچیدگی‌هایی داشته باشد. حفاظت کاتدیک با آندهای فداشونده نصب نسبتاً آسانی دارد. در مقابل، آماده‌سازی سطح و اعمال پوشش‌های پلیمری و قیری نیز مراحلی دارد که باید به دقت انجام شود.
عملکرد هر دو روش در شرایط مختلف خاک نیز متفاوت است. مقاومت بالای خاک می‌تواند بر کارایی حفاظت کاتدیک تأثیر بگذارد. خوردگی نسبتاً مستقل از pH در محدوده 5.0 تا 8.0 است. در مناطقی که تماس کامل با خاک وجود ندارد (مانند مخازن با کف ناهموار)، حفاظت کاتدیک ممکن است کارایی لازم را نداشته باشد. در مقابل، پوشش‌ها می‌توانند در این مناطق نیز از خوردگی جلوگیری کنند.
8. مطالعات موردی و پروژه‌های مشابه
مطالعات موردی متعددی در زمینه استفاده از پوشش‌های پلیمری به جای حفاظت کاتدیک در مخازن ذخیره سوخت و مواد شیمیایی انجام شده است. به عنوان مثال، از رزین فنولیک رزول برای پوشش کف مخازن نفت استفاده شده است. پوشش‌های ChemLINE در مخازن ذخیره مواد شیمیایی کاربرد دارند. پوشش EonCoat weldable coating در مخازن ذخیره فله Honeywell مورد استفاده قرار گرفته است. در زمینه استفاده از قیر و پوشش‌های قیری نیز، استفاده از اپوکسی قطران زغال سنگ (نوعی پوشش قیری) گزارش شده است. مخلوط قیر و ماسه نیز به عنوان لایه محافظت در برابر خوردگی مورد استفاده قرار گرفته است.
نتایج و تجربیات حاصل از این پروژه‌ها نشان می‌دهد که پوشش‌ها می‌توانند در بسیاری از موارد جایگزین مؤثری برای حفاظت کاتدیک باشند. به عنوان مثال، پوشش EonCoat دارای 30 سال ضمانت است و پوشش اپوکسی قطران زغال سنگ در یک منطقه ساحلی بیش از 20 سال دوام آورده است. با این حال، خرابی پوشش در صورت وجود نقص می‌تواند رخ دهد. درس‌های آموخته‌شده از این پروژه‌ها بر اهمیت انتخاب مواد مناسب، آماده‌سازی دقیق سطح و اعمال صحیح پوشش تأکید دارد.
9. ملاحظات زیست‌محیطی
در مقایسه اثرات زیست‌محیطی استفاده از عایق‌های پلیمری و قیر در مقابل حفاظت کاتدیک، باید به جنبه‌های مختلفی توجه کرد. تولید و استفاده از مواد پلیمری و قیر می‌تواند منجر به انتشار ترکیبات آلی فرار (VOC) و مصرف انرژی شود. پوشش‌های مدرن به سمت استفاده از مواد پایه آب برای کاهش انتشار مواد مضر در حال حرکت هستند. رنگ قیری ممکن است بوی ماندگاری داشته باشد. تولید و بهره‌برداری از سیستم‌های حفاظت کاتدیک نیز نیازمند مصرف انرژی و تولید مواد آندی است. حفاظت کاتدیک با جلوگیری از نشت مواد، از آلودگی خاک و آب جلوگیری می‌کند.
در صورت تخریب پوشش‌ها یا نشت مواد، پتانسیل آلودگی خاک و آب وجود دارد. نشت سوخت می‌تواند منجر به آلودگی خاک و آب‌های زیرزمینی شود. در مقابل، مواد مورد استفاده در حفاظت کاتدیک (مانند آندهای فداشونده) نیز می‌توانند پتانسیل آلودگی داشته باشند. بررسی میزان VOC منتشر شده از انواع پوشش‌های پلیمری و قیری و روش‌های کاهش آن (مانند استفاده از پوشش‌های با VOC پایین یا بدون VOC) ضروری است. EonCoat پایه آب بوده و فاقد VOC و HAP است. روش‌های دفع ایمن و مسئولانه مواد پلیمری و قیری مستعمل نیز باید در نظر گرفته شود. در نهایت، پتانسیل آلودگی خاک و آب در صورت خرابی هر یک از روش‌های حفاظت باید با دقت مقایسه شود.
10. شرایط خاک و خوردگی در استان بوشهر
بررسی مطالعات انجام شده نشان می‌دهد که بیشتر نمونه‌های خاک از استان بوشهر در گروه خورندگی اندک قرار می‌گیرند، اگرچه محتوای نمک محلول آن‌ها بالا است. عوامل مؤثر بر خوردگی در خاک‌های این منطقه شامل شوری بالای خاک‌های ساحلی است که می‌تواند سرعت خوردگی را افزایش دهد. محتوای بالای یون‌های کلرید و سولفات نیز در خورندگی خاک نقش دارند. رطوبت بالا و دمای هوا نیز می‌توانند فعالیت‌های خوردگی را تحت تأثیر قرار دهند. همچنین، نقش میکروارگانیسم‌ها (خوردگی میکروبیولوژیکی) در خوردگی خاک‌های منطقه نیز باید مورد بررسی قرار گیرد. خاک‌های سبخا که در مناطق ساحلی رایج هستند، به دلیل غلظت بالای نمک می‌توانند بسیار خورنده باشند.
11. نتیجه‌گیری و توصیه‌ها
یافته‌های این گزارش نشان می‌دهد که استفاده از پوشش‌های پلیمری و قیری به عنوان جایگزینی برای حفاظت کاتدیک در کف مخازن ذخیره هیدروکربنهای مایع در استان بوشهر امکان‌پذیر است، اما نیازمند بررسی دقیق و انتخاب مواد مناسب با توجه به شرایط محیطی و نوع سیال ذخیره شده است. هر دو روش حفاظت دارای مزایا و معایب خاص خود هستند و انتخاب روش مناسب بستگی به عوامل مختلفی از جمله هزینه، طول عمر مورد انتظار، نیاز به تعمیر و نگهداری و سهولت اجرا دارد. مطالعات موردی نشان می‌دهد که پوشش‌های پلیمری با عملکرد بالا می‌توانند طول عمر قابل توجهی داشته باشند و در برخی موارد جایگزین مناسبی برای حفاظت کاتدیک محسوب شوند. استانداردهای بین‌المللی مانند API و NACE/AMPP راهنمایی‌های جامعی در زمینه انتخاب، اعمال و بازرسی پوشش‌ها و سیستم‌های حفاظت کاتدیک ارائه می‌دهند. شرایط خاک در استان بوشهر که معمولاً دارای شوری و رطوبت بالایی است، باید در انتخاب روش حفاظت و نوع پوشش مورد استفاده مد نظر قرار گیرد.
با توجه به تحلیل‌های انجام شده، توصیه میشود برای حفاظت از کف مخزن ذخیره هیدروکربنهای مایع مورد نظر در استان بوشهر، از یک سیستم ترکیبی استفاده شود. اعمال یک پوشش پلیمری با عملکرد بالا و مقاوم در برابر هیدروکربنهای مایع و شرایط محیطی بوشهر (مانند پوشش اپوکسی یا PVDF) به همراه استفاده از حفاظت کاتدیک (به ویژه حفاظت کاتدیک با آندهای فداشونده به دلیل سهولت اجرا و هزینه نگهداری پایین‌تر برای مخزن با ابعاد متوسط) می‌تواند یک راهکار مؤثر و پایدار باشد. استفاده از پوشش به عنوان روش اصلی حفاظت، جریان مورد نیاز برای حفاظت کاتدیک را به میزان قابل توجهی کاهش داده و از خوردگی موضعی در صورت وجود نقص در پوشش جلوگیری می‌کند.
توصیه میشود قبل از اجرای نهایی، تست‌های آزمایشگاهی بر روی پوشش‌های منتخب در شرایط شبیه‌سازی شده محیط بوشهر انجام شود تا از عملکرد مطلوب آن‌ها اطمینان حاصل گردد. همچنین، اجرای یک پروژه پایلوت در مقیاس کوچک می‌تواند به ارزیابی عملکرد پوشش‌ها در عمل و شناسایی مشکلات احتمالی کمک کند. بررسی امکان استفاده از مهارکننده‌های خوردگی فاز بخار (VCI) در فضای بین کف مخزن و خاک نیز می‌تواند به عنوان یک لایه حفاظتی اضافی مورد توجه قرار گیرد، به ویژه در مناطقی که تماس کامل بین کف مخزن و خاک وجود ندارد. انتخاب مواد مناسب، آماده‌سازی دقیق سطح، اعمال صحیح پوشش و کنترل کیفیت دقیق در تمامی مراحل اجرا از اهمیت بالایی برخوردار است تا از عملکرد مؤثر و طولانی‌مدت سیستم حفاظت اطمینان حاصل شود.
نویسنده: میثم عزیزی کوچکسرائی [email protected]
Works cited
1. Total Corrosion Control Methods: AST Tank Bottoms – DAU, https://www.dau.edu/sites/default/files/Migrated/CopDocuments/Total%20Corrosion%20Control%20Methods–AST%20Tank%20Bottoms.pdf 2. Tank Corrosion: Causes, Prevention, and Treatment – ScanTech Instruments, https://scanndt.com/tank-corrosion-causes-prevention-and-treatment/ 3. Corrosion Control/Cathodic Protection for Aboveground Storage Tanks – EPA Archives, https://archive.epa.gov/emergencies/content/fss/web/pdf/larypresent.pdf 4. Corrosion Protection for Tanks and Piping – ND Gov, https://secure.apps.nd.gov/doh/operator/Training/OperatorTraining_CP.pdf 5. Cathodic Protection of Surface Storage Tank Bottoms – Corrosion Service, https://products.corrosionservice.com/ts1547209646/attachments/Page/46/11138.0997%20Cathodic%20Protection%20of%20Surface%20Storage%20Tank%20Bottoms.pdf 6. Cathodic protection design – Cathwell, https://cathwell.com/tech-categories/need-design/storage-tanks/storage-tank-design/ 7. Cathodic Protection for AST’s – AUCSC, https://aucsc.com/downloads/TT_Cathodic%20Protection%20Applic%20for%20Above%20Ground%20Storage%20Tank%20Bottoms_2018.pdf 8. External Tank Bottom Cathodic Protection – Matcor, Inc., https://www.matcor.com/external-tank-bottom-cathodic-protection/ 9. Corrosion Control for Aboveground Storage Tanks: Part 1 – Causes and Controls – MobilityPlaza, https://www.mobilityplaza.org/pdf/knowledge/1952 10. What Is Cathodic Protection? What are the Pros & Cons? – EonCoat, https://eoncoat.com/what-is-cathodic-protection-and-how-does-it-work/ 11. An effective answer to the tank system corrosion problem – MobilityPlaza, https://www.mobilityplaza.org/knowledge/2002 12. Cathodic Protection of Storage Tank – University of Technology, https://www.uotechnology.edu.iq/dep-chem-eng/THESIS/HDepl_1/rana.pdf 13. Cathodic Protection | Above Ground Tank Bottoms – Platt Brothers, https://www.plattbros.com/zinc/plattline-zinc-ribbon-anode/cathodic-protection-above-ground-tank-bottoms/ 14. 02321 CORROSION PROTECTION OF STORAGE TANKS – AMPP Store, https://store.ampp.org/02321-corrosion-protection-of-storage-tanks 15. Soil side corrosion tank floor plates – AST Forum, https://www.ast-forum.com/ast_forum_tree.asp?master=18041 16. AMPP SP21474-2023, External Corrosion Control of On-Grade Carbon Steel Storage Tank Bottoms, https://store.ampp.org/ampp-sp21474-2023-external-corrosion-control-of-on-grade-carbon-steel-storage-tank-bottoms 17. Coatings used in conjuction with cathodic protection – Shielding vs non-shielding pipeline coatings | Request PDF – ResearchGate, https://www.researchgate.net/publication/237512182_Coatings_used_in_conjuction_with_cathodic_protection_-_Shielding_vs_non-shielding_pipeline_coatings 18. Tank Corrosion Control Supplement to May 2016 – Materials Performance Magazine, https://materialsperformance.com/uploads/documents/May16_TankSupplement_proof3.pdf 19. Why should cathodic protection and a coating be used together to protect against corrosion?, https://www.corrosionpedia.com/7/5352/corrosion-prevention/cathodic-protection/why-should-cathodic-protection-and-a-coating-be-used-together-to-protect-against-corrosion 20. Corrosion Protection of Ctorage Tank Soil Side Bottoms New Application Experience.pdf – DAU, https://www.dau.edu/sites/default/files/Migrated/CopDocuments/Corrosion%20Protection%20of%20Ctorage%20Tank%20Soil%20Side%20Bottoms%20New%20Application%20Experience.pdf 21. Storage Tank Bottom Protection Using Volatile Corrosion Inhibitors, https://www.cortecvci.com/Publications/Papers/Petro_Chem/Pages28_30.pdf 22. Above Ground Storage Tank Bottom protection – Zerust Integrity Solutions, https://www.zerustis.com/above-ground-storage-tanks 23. Aboveground Storage Tanks (ASTs): Tank Bottom Protection with Vapor phase Corrosion Inhibitors | Cortec Corporation, https://www.cortecvci.com/news-alert-aboveground-storage-tanks-asts-tank-bottom-protection-with-vapor-phase-corrosion-inhibitors/ 24. VCI for Tank Bottom Protection – Matcor, Inc., https://www.matcor.com/vci-for-tank-bottom-protection/ 25. Vapor Corrosion Inhibitor Use for Storage Tank Bottom Protection (API TR 655), https://www.zerustis.com/blog/100005/vapor-corrosion-inhibitor-use-for-storage-tank-bottom-protection-api-tr-655 26. Aboveground Storage Tank Protection with VCIs – MATCOR, https://www.matcor.com/aboveground-storage-tank-protection-with-vci/ 27. aboveground storage tanks protection – Cortec Corporation, https://www.cortecvci.com/press-release-take-the-next-logical-step-tank-bottom-protection-at-any-stage-of-service-life/ 28. Vapor Corrosion Inhibitors (VCIs) for Storage Tanks Corrosion Controlled Cost Controlled – NISTM, https://nistm.org/PDF/MO13-Presentations/Baker-AST-330.pdf 29. Vapor Corrosion Inhibitors for Storage Tanks, https://www.zerustis.com/blog/100004/vapor_corrosion_inhibitors_for_storage_tanks 30. Vapor Corrosion Inhibitor Technology (VCI) – Zerust Excor, https://www.zerust.com/zerust-vci-leaders-in-vci/vapor-corrosion-inhibitor/ 31. Vapor Corrosion Inhibitors for Tank Bottom Corrosion Control, https://www.materialsperformance.com/articles/chemical-treatment/2019/04/vapor-corrosion-inhibitors-for-tank-bottom-corrosion-control 32. Vapor Corrosion Inhibitors Viable for Corrosion Prevention? – Matcor, Inc., https://www.matcor.com/vapor-corrosion-inhibitors/ 33. PR644-183611-R01 Vapor Corrosion Inhibitors Effectiveness for Tank Bottom Plate Corrosion Control – Phase 2 | PRCI, https://www.prci.org/241547.aspx 34. “API TR 655:2021 – Vapor Corrosion Inhibitors for Tanks” – BSB EDGE, https://www.bsbedge.com/standard/vapor-corrosion-inhibitors-for-storage-tanks/APITR655 35. API TR 655 – Accuris Standards Store, https://store.accuristech.com/standards/api-tr-655?product_id=2220495 36. API TR 655 | ECIA Store – Accuris Standards Store, https://store.accuristech.com/ecia/standards/api-tr-655?product_id=2220495 37. Tank Bottom Protection with Vapor phase Corrosion Inhibitors – Cortec Corporation, https://www.cortecvci.com/whats_new/announcements/Above-Ground-Storage-Tanks.pdf 38. API TR 655 : 2021 Vapor Corrosion Inhibitors for Storage Tanks, First – Intertek Inform, https://www.intertekinform.com/en-gb/standards/api-tr-655-2021-1222526_saig_api_api_2968730/ 39. pd.10r AUCSC Pipelines and Vapor Corrosion Inhibitors – May 2023 – Zerust.pptx, https://www.aucsc.com/downloads/TT_Pipelines%20and%20Vapor%20Corrosion%20Inhibitors_2023%20_P10.pdf 40. Comparison of Corrosion Attack on Tank Bottoms With and Without Cathodic Protection, https://www.researchgate.net/publication/294594578_Comparison_of_Corrosion_Attack_on_Tank_Bottoms_With_and_Without_Cathodic_Protection 41. Products | Specialty Polymer Coatings, Inc., https://www.spc-net.com/products/ 42. Immersion Grade Polymeric Corrosion Protection Coatings – Advanced FRP Systems, https://www.advancedfrpsystems.com/products-services/corrosion-protection-coatings/ 43. High Performance Protective Coating Products | Tnemec – Tnemec Company, Inc., https://tnemec.com/products/view/industry/filter/ 44. ChemLINE ® Tank Linings | Advanced Polymer Coatings, https://www.adv-polymer.com/chemline-coatings/tank-linings 45. Fuel Storage Tanks – Carboline, https://www.carboline.com/media/594605/fuel-storage-tank-brochure_0422.pdf 46. Oil & Gas Coatings | Sherwin-Williams, https://industrial.sherwin-williams.com/emeai/gb/en/protective-marine/catalog/category/products-by-industry/oil-and-gas.15037027.html 47. PRODUCTS – Bridgeport Chemical, https://www.bridgeportchemical.com/products 48. Solutions for Painting Tanks – WEG, https://static.weg.net/medias/downloadcenter/h7f/h0f/WEG-coatings-solutions-for-tanks-50098052-brochure-en.pdf 49. Solutions for Internal Corrosion in Storage Tanks – Inspenet, https://inspenet.com/en/articulo/internal-corrosion-in-storage-tanks/ 50. Protective Coating of Crude Oil Storage Tanks – T.H.I REVETEMENT, https://thi-revetement.com/en/protective-coating-of-crude-oil-storage-tanks/ 51. Oil & Gas Tank Lining Innovation in a Changing Industry, https://industrial.sherwin-williams.com/na/us/en/protective-marine/media-center/articles/novolac-oil-gas-nova-plate-360.html 52. What is a Polymer Coating? (Guide to Its Technology and Use), https://www.adv-polymer.com/blog/polymer-coating 53. How to Design Corrosion Resistant Tank – Water Tank Construct Co, https://watertankconstructco.com/how-to-design-corrosion-resistant-tank/ 54. Organic Coatings: Part One, Introduction to Polymeric Coatings – Polymer Innovation Blog, https://polymerinnovationblog.com/organic-coatings-part-one-introduction-to-polymeric-coatings/ 55. Chemical Resistance Guide – Heresite Protective Coatings, https://www.heresite.com/wp-content/uploads/2017/12/Chemical-Resistance-Guide-June-2017.pdf 56. Synthesis and characterization of fast curing polymeric coating for Iraqi oil tank bases, https://www.echemcom.com/article_138380.html 57. Life Time Storage Tank Exterior Corrosion Protection with 100% PVDF FLUOROSEAL® Coating – AI Technology, Inc., https://www.aitechnology.com/wp-content/uploads/BROCCHURE-FOR-STEEL-TANK-CORROSION-PROTECTION-WITH-PVDF-COATINGS.pdf 58. Kynar ® Resin Chemical & Fuel Resistance – Arkema High Performance Polymers, https://hpp.arkema.com/en/product-families/kynar-fluoropolymer-family/chemical-resistance-fuel-resistance/ 59. Increase resistance to diesel for acrylic coatings – VAE polymers – Sustainable Copolymer, https://www.vaepolymers.com/increase-resistance-to-diesel-for-acrylic-coatings/ 60. Ryton® PPS – Chemical Resistance – Syensqo, https://www.syensqo.com/en/brands/ryton-pps/chemical-resistance 61. Chemical Resistance of Polymers – Omnexus – SpecialChem, https://omnexus.specialchem.com/polymer-property/chemical-resistance-polymers 62. Chemical resistance, PFA | Materials – Polyfluor, https://www.polyfluor.nl/en/chemical-resistance/pfa/ 63. RESIN SELECTION GUIDE FOR CHEMICAL RESISTANCE, https://www.ineos.com/globalassets/ineos-group/businesses/ineos-composites/markets/corrosion/derakane-resin-selection-guide.pdf 64. Fuel resistant coating for asphalt and concrete – Coatings – adhesivesandoatings.com, https://www.adhesivesandcoatings.com/coatings/fuel-resistant-coating/ 65. Chemical Considerations | Roofing and Waterproofing Contractor, https://www.chamberlinltd.com/articles/chemical-considerations 66. Corrosion Resistance Chart – Dixon Valve, https://dixonvalve.com/sites/default/files/documents/corrosion-resistance%20chart.pdf 67. FKM Chemical Resistance Guide – Mission Rubber Company, https://www.missionrubber.com/fkm-chemical-resistance-guide/ 68. Paint for Above ground Diesel stoarage tank – CR4 Discussion Thread, https://cr4.globalspec.com/thread/62979/Paint-for-Above-ground-Diesel-stoarage-tank 69. Your Complete Guide to Waterproofing with Bituminous Paint – Corrosionpedia, https://www.corrosionpedia.com/your-comprehensive-guide-to-waterproofing-with-bituminous-paint/2/6928 70. Bituminous Coating – Insulation & Painting – Simply Explained | Home Page, https://www.tidjma.tn/glossary/o-g-bituminous-coating-5839/ 71. Storage Tanks Corrosion Protection – EuroTankWorks, https://eurotankworks.com/construction/corrosion-protection/ 72. Bitumen – New Guard Coatings Ltd., https://newguardcoatings.com/collections/bitumen 73. BITUMEN PAINT – Weatherproofing Products | Thompson’s Weatherpoofing, https://thompsonsweatherproofing.co.uk/media/1343/j4016-thompsons_bitumen-paint-data-sheets_st2.pdf 74. Bitumen Paint: 10 Best Applications, Benefits, Types, Comparison, and More, https://buildmytalent.com/2023/10/08/bitumen-paint-10-best-applications-benefits-types-comparison-and-more/ 75. Anti Corrosive Bitumen Paint, https://www.cnpaintfactory.com/metal-paint/water-based-bitumen-paint/anti-corrosive-bitumen-paint.html 76. Pipeline Bitumen Butyl Anti Corrosion Wrap Tape Manufacturer and Supplier China – Price, https://www.xundapipecoating.com/bitumen-pipe-coating/polyethylene-bitumen-tape/pipeline-bitumen-butyl-anti-corrosion-wrap.html 77. BLACK DRAGON Black Gilsonite® Asphalt Paint – JC Whitlam, https://www.jcwhitlam.com/Product/1/101/89 78. Denso Bitumen Mastic: High Build, Corrosion-Resistant Coating, https://www.usigroups.com/product/denso-bitumen-mastic/ 79. External Corrosion Protection of Underside Bottom of Above Ground Storage Tank Using Vaporized Corrosion Inhibitors – ResearchGate, https://www.researchgate.net/publication/317499310_External_Corrosion_Protection_of_Underside_Bottom_of_Above_Ground_Storage_Tank_Using_Vaporized_Corrosion_Inhibitors 80. Corrosion Risk Assessment and Corrosion Mitigation of Bottom Plates on Above ground Tanks – Matergenics, https://matergenics.com/wp-content/uploads/2024/01/Corrosion-Risk-Assessment-Failure-Analysis-and-Corrosion-Mitigation-fo-Aboveground-storage-Tanks-C2019-12826.pdf 81. Evaluating the soil corrosion of Bushehr, Iran, based on a new classification system for corrosive soils, https://profdoc.um.ac.ir/articles/a/1058393.pdf 82. Evaluating the soil corrosion of Bushehr, Iran, based on a new classification system for corrosive soils | Request PDF – ResearchGate, https://www.researchgate.net/publication/308578232_Evaluating_the_soil_corrosion_of_Bushehr_Iran_based_on_a_new_classification_system_for_corrosive_soils 83. Soil degradation and agricultural sustainability: an overview from Iran – Kiel Institute, https://www.ifw-kiel.de/fileadmin/Dateiverwaltung/IfW-Publications/fis-import/4a4a8ee9-3f68-4958-aadf-97e603a5e203-Environment__Development_and_Sustainability.pdf 84. Evaluation of drinking water quality indices (case study: Bushehr province, Iran) – SID, https://www.sid.ir/fileserver/je/50005720170202.pdf 85. Corrosion and scaling potentials of rural water distribution network in different climate zones of Kermanshah province, Iran – Journal of Applied Research in Water and Wastewater, https://arww.razi.ac.ir/article_2428.html 86. Soil Corrosivity Investigation via Physical and Chemical Composition, https://www.materialsperformance.com/articles/cathodic-protection/2022/09/soil-corrosivity-investigation-via-physical-and-chemical-composition 87. (PDF) Assessment of the corrosivity of the Southern Red Sea coastal sabkha soil: an integrated mineralogical, geochemical, and GIS approach – ResearchGate, https://www.researchgate.net/publication/359722037_Assessment_of_the_corrosivity_of_the_Southern_Red_Sea_coastal_sabkha_soil_an_integrated_mineralogical_geochemical_and_GIS_approach 88. Evaluation of drinking water quality indices (case study: Bushehr province, Iran) – Semantic Scholar, https://pdfs.semanticscholar.org/d129/5cf83b14806561c0a54aa9386a2191291d1a.pdf 89. Assessment of trace element pollution in northern and western Iranian agricultural soils: a review – PubMed, https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/34792661/ 90. Electrochemical Corrosion Behaviour of X70 Steel under the Action of Capillary Water in Saline Soils – MDPI, https://www.mdpi.com/1996-1944/15/10/3426 91. Registration Dossier – ECHA, https://echa.europa.eu/sl/registration-dossier/-/registered-dossier/15304/5/4/2/?documentUUID=ce924f46-d21c-40a9-ba3d-0268f41df89b 92. API RP 651: Storage Tank Integrity – Inspenet, https://inspenet.com/en/articulo/cathodic-protection-tanks-according-to-api-rp-651/ 93. API Recommended Practice 651, https://www.api.org/~/media/files/publications/whats%20new/651_e4%20pa.pdf 94. API RP 651 – Cathodic Protection of Aboveground Storage Tanks – Inspectioneering, https://inspectioneering.com/tag/api+rp+651 95. Cathodic Protection of Aboveground Petroleum Storage Tanks, https://dl.gasplus.ir/standard-ha/standard-API/API%20651-2024-GasPlus.ir.pdf 96. API 651: Cathodic Protection of Aboveground Petroleum Storage Tanks – Law is the operating system of our society. So show me the manual!, https://law.resource.org/pub/us/cfr/ibr/002/api.651.1997.pdf 97. PHMSA R&D Forum Regulatory Compliance Breakout Tanks Methods to Prevent Corrosion of Tank Bottoms, https://primis-meetings.phmsa.dot.gov/archive/Co-Leader-Chris_Aldrich.pdf 98. Recent Developments in API Storage Tank Standards to Improve Spill Prevention and Leak Detection/Prevention – EPA Archives, https://archive.epa.gov/emergencies/content/fss/web/pdf/liebpaper.pdf 99. API 652: Lining of Aboveground Petroleum Storage Tank Bottoms – Law is the operating system of our society. So show me the manual!, https://law.resource.org/pub/us/cfr/ibr/002/api.652.1997.pdf 100. Linings of Aboveground Petroleum Storage Tank Bottoms, https://tajhizkala.ir/doc/API/API%20652%202014.pdf 101. energy-steel.com, https://energy-steel.com/wp-content/uploads/2024/12/API-RP652.pdf 102. NACE Standards – AMPP Store, https://store.ampp.org/nacestandards?pagenumber=35 103. NACE RP0193 93 – Zinoglobal, http://zinoglobal.com/wp-content/uploads/2019/12/rp0193.pdf 104. Application of Cathodic Protection to Control … – ANSI Webstore, https://webstore.ansi.org/preview-pages/NACE/preview_NACE+SP0193-2016.pdf 105. Standard Recommended Practice External Cathodic Protection of On-Grade Carbon Steel Storage Tank Bottoms – ANSI Webstore, https://webstore.ansi.org/preview-pages/NACE/preview_NACE+Standard+RP0193-2001.pdf 106. Standard Recommended Practice External Cathodic Protection of On-Grade Carbon Steel Storage Tank Bottoms – Zinoglobal, http://zinoglobal.com/wp-content/uploads/2019/12/NACE-RP-0193-2001.pdf 107. 62-762, https://www.flrules.org/gateway/notice_Files.asp?ID=22441937 108. Joint Standard NACE No. 10/SSPC-PA 6 … – ANSI Webstore, https://webstore.ansi.org/preview-pages/NACE/preview_NACE+No.+10+SSPC-PA+6.pdf 109. Cathodic Protection for Tanks: Above Ground Storage Tank Retrofit CP Installations, https://www.matcor.com/resources/technical-papers/ground-storage-tank-retrofit-cp-installations/ 110. Section 30 Protective Coating Systems for Ballast Tanks – Iranian Classification Society Rules, https://www.ics.org.ir/ICS_Rules/OTHER%20RULES%20AND%20GUIDANCE/GUIDANCE%20FOR%20APPROVAL%20OF%20MANUFACTURING%20PROCESS%20AND%20TYPE%20APPROVAL,%20ETC./part62.htm 111. Storage Tanks External Bottom Cathodic Protection – Borna Electronics – برنا الکترونیک, https://borna-co.com/en/storage-tanks-external-bottom-cathodic-protection/ 112. chapter 2 periodical and other surveys – Iranian Classification Society Rules, https://ics.org.ir/ICS_Rules/RULES%20AND%20GUIDANCE%20FOR%20THE%20CLASSIFICATION%20OF%20STEEL%20SHIPS/PART%201%20CLASSIFICATION%20AND%20SURVEYS/part2.htm 113. Storage Tanks Internal Cathodic Protection – Borna Electronics – برنا الکترونیک, https://borna-co.com/en/storage-tanks-internal-cathodic-protection/ 114. ﻱﺮﺘﺳﺍﺪﻨﻳﺍ ﻞﻳﻭﺍ ﻱﺮﺒﺧ ﻲﻤﻠﻋ ﺖﻳﺎﺳ Iran Oil Industry Engineering & News Site – Oilindustry.ir, https://www.oilindustry.ir/Upload/407PN-001-Coating%20standards%20specifically%20available%20for%20the%20oil%20&%20gas%20%20industry.pdf 115. GENERAL STANDARD FOR AVIATION TURBINE FUEL STORAGE, https://dl.nafttagaz.ir/standards/IPS/G/g-me-120.pdf 116. www.herculesebooks.com, https://www.herculesebooks.com/index/IPS.PDF 117. Denso: Industrial Corrosion Control Products, https://www.densona.com/product-finder/ 118. Protecting AST Bottoms: EonCoat’s Weldable Protective Coating, https://eoncoat.com/protecting-ast-bottoms-eoncoats-weldable-protective-coating/ 119. EonCoat Weldable Coating For Tank Bottoms, https://eoncoat.com/eoncoat-weldable-coating/ 120. A Real Fix for Soil-Side Corrosion On Storage Tank Bottoms – EonCoat, https://eoncoat.com/a-real-fix-for-soil-side-corrosion-on-storage-tank-bottoms/ 121. Steelcoat™ Tank Base Protection System (TBP) – Denso.net, https://www.denso.net/products/steelcoat-tankbase-protection-system-tbp/ 122. Products tagged with ‘tank bottom coating’ – AMPP Store, https://store.ampp.org/producttag/8155/tank-bottom-coating?orderby=15 123. Storage Tank Coatings & Linings – Tank Maintenance Solutions, https://tankmaintenancesolutions.com/storage-tank-coatings/ 124. Cold Applied Corrosion Solutions for Storage Tanks – Belzona Blog, https://blog.belzona.com/cold-applied-corrosion-solutions-for-storage-tanks/ 125. Tank bottom corrosion: solved – Issuu, https://issuu.com/palladianpublications/docs/lng-july-2021/s/12760756 126. relisleeve.com, https://relisleeve.com/wp-content/uploads/2021/12/rp-018194.pdf 127. 4.2.2.7 Polymeric Coating Of Supporting Substrates – Environmental Protection Agency (EPA), https://www3.epa.gov/ttnchie1/ap42/ch04/final/c4s02_2g.pdf 128. A Review of Antimicrobial Polymer Coatings on Steel for the Food Processing Industry, https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC10975896/ 129. EonCoat CUI vs. Polymeric CUI Coating Systems for Insulated Tanks, https://eoncoat.com/eoncoat-cui-vs-polymeric-cui/ 130. US3567521A – Polymer coating of metal surfaces – Google Patents, https://patents.google.com/patent/US3567521A/en 131. www.highperformancecoatings.org, https://www.highperformancecoatings.org/resources/how-to-meet-awwa-d102-water-tank-coating-standards#:~:text=Regular%20inspections%20and%20quality%20control,coatings%20meet%20the%20required%20specifications. 132. How to Meet AWWA D102 Water Tank Coating Standards, https://www.highperformancecoatings.org/resources/how-to-meet-awwa-d102-water-tank-coating-standards 133. Testing Requirements Following Steel Water Tank Coating Applications, https://www.waterboards.ca.gov/drinking_water/programs/districts/docs/mendocino/63_steel_tank_coating_requirements.doc 134. Storage Tank Coatings: The Most Important Selection Guidelines – Manufacturing.net, https://www.manufacturing.net/home/article/13149176/storage-tank-coatings-the-most-important-selection-guidelines 135. Coatings and Linings for Water Storage Tanks – STI/SPFA, https://stispfa.org/resource/coatings-and-linings-for-water-storage-tanks/ 136. Automotive Phosphate Stage 2 and 4 Tank & Housing Refurbishment Project – Ultimate Corrosion Control, https://ulticor.com/case-studies/AP-tank-refurbishment-case-study.html 137. Tank Corrosion Protection: Guidelines for Specifying Sand Bedding – Matcor, Inc., https://www.matcor.com/sand-bedding-tank-corrosion-protection/ 138. Tank Farm Design Recommendations for Corrosion Prevention – Matcor, Inc., https://www.matcor.com/tank-farm-design-corrosion-prevention/ 139. Evaluation of cathodic protection performance when applied to the external face of the bottom of aboveground storage tanks, founded in compacted soil and sand – ResearchGate, https://www.researchgate.net/publication/321026696_Evaluation_of_cathodic_protection_performance_when_applied_to_the_external_face_of_the_bottom_of_aboveground_storage_tanks_founded_in_compacted_soil_and_sand 140. Polymeric Protective Films as Anticorrosive Coatings—Environmental Evaluation – PMC, https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC11314705/ 141. Progress in waterborne polymer dispersions for coating applications: commercialized systems and new trends – RSC Publishing, https://pubs.rsc.org/en/content/articlehtml/2024/su/d4su00267a 142. The Role of Industrial Coatings in Enhancing Safety and Durability, https://www.nukoteglobal.com/role-of-industrial-coatings-in-enhancing-safety-and-durability/ 143. Environmentally Friendly Anticorrosive Polymeric Coatings – MDPI, https://www.mdpi.com/2076-3417/11/8/3446 144. Coatings and the environment: a review of problems, progress and prospects, https://www.researchgate.net/publication/371570306_Coatings_and_the_environment_a_review_of_problems_progress_and_prospects 145. Cathodic Protection for Above Ground Storage Tanks – Olympian Water Testing, LLC, https://olympianwatertesting.com/cathodic-protection-for-above-ground-storage-tanks/ 146. Storage tanks – Corrosion Group – Cathodic Protection, https://corrosion-group.com/infrastructure/storage-tanks/ 147. Cathodic protection of underground storage tank systems – Minnesota Pollution Control Agency, https://www.pca.state.mn.us/sites/default/files/t-u3-27.pdf 148. Cathodic Protection in the Oil and Gas Industry: Ensuring Safety and Efficiency, https://holistiquetraining.com/en/news/cathodic-protection-in-the-oil-and-gas-industry-ensuring-safety-and-efficiency 149. Impressed Current Cathodic Protection and Environmental Impacts – IEOM, https://ieomsociety.org/proceedings/2023manila/683.pdf 150. A Non-polluting Option Using Cathodic Protection for Hydrostatic Testing of Petroleum Tanks with Seawater – Scientific & Academic Publishing, http://article.sapub.org/10.5923.j.materials.20140405.02.html
